360o CTCK: Lâm nạn tập 2 và thoái trào của tự doanh chứng khoán

Hiện tượng tự doanh lướt lát, làm giá, giành giật lệnh, thậm chí lợi dụng vị thế để chèn ép nhà đầu tư (NĐT) khiến cho sự chống đối tự doanh càng lúc càng gay gắt. NĐT chống đối vì lợi ích, UBCK kiểm soát vì rủi ro và bản thân CTCK bắt đầu chống đối vì lợi nhuận.

Làm giá cổ phiếu, đặc biệt cổ phiếu quy mô vừa và nhỏ thì không khó khăn lắm đối với tự doanh, nhưng làm thế nào để thoát được hàng lại là một câu chuyện rất khác.

NĐT có thể vấp 1 lần, 2 lần và sau đó họ nhanh chóng rút ra bài học. Các đội tự doanh đầu tiên, người đi tiên phong trong chiến lược lướt sóng và làm giá, thường là thành công với lợi nhuận lớn. Nhưng điều này lại không dễ dàng gì đối với các đội tự doanh non nghề và đến muộn.

Câu chuyện SHS kẹp PVA phía hậu trường có thể còn nhiều điều để bàn, nhưng việc SHS dính đòn một trong những siêu cổ phiếu của TTCK năm 2010 ở đỉnh giá cao cho thấy tự doanh nhiều lúc bất quá cũng chỉ là một NĐT to xác, mà trong thị trường đang suy giảm, thì một NĐT to xác lại bất lợi hơn một NĐT nhỏ con.

Không những chỉ kẹp cổ phiếu do lướt lát, làm giá, các tự doanh có thể kẹp cổ phiếu do chiến lược bất hợp lý của chính các CTCK, hay sự phản thùng của công ty niêm yết (CTNY) mà em hi vọng sẽ bàn tới sau này, hoặc do chính ban lãnh đạo CTCK và bạn bè đổ vỏ cho tự doanh,... khiến cho nhiều tự doanh ôm đầy một bụng cổ cánh.

Tiền mặt cạn kiệt, TT vẫn nắm ở trong xu thế giảm và danh mục cổ phiếu - do "lịch sử để lại' thì đầy nhóc đủ loại cổ cánh mà chưa chắc một NĐT thông thường chịu nắm giữ.

Tự doanh thay vì là cứu tinh giờ lại trở thành gánh nặng cho công ty, cắt lỗ thật không dễ dàng mà để lại thì thật đắng cay. Và lần này thì dường như không tìm được người cứu như lần trước.

Khối u tự doanh đã đến lúc cần cắt bỏ. Có những CTCK chấp nhận cắt lỗ tự doanh để làm lại từ đầu, đó là những người dũng cảm. Nhưng nhiều CTCK chọn giải pháp ôm bom, chuyển thành các khoản đầu tư dài hạn hoặc chuyển sang các công ty quản lý quỹ con, nhưng dù có chuyển thế nào thì đống cổ cánh kẹp vẫn còn và luôn chực chờ để xử lý.

Rất nhiều phiên giao dịch, khi NĐT cho rằng không còn cổ phiếu giá rẻ nữa thì đột ngột lượng cung hàng khủng tràn ngập thị trường, hoặc trong lúc thị trường vừa khởi sắc vài phiên sau một thời kỳ ảm đạm, cổ phiếu các NĐT chưa kịp về thì cổ phiếu của tự doanh và BBs đã được nhanh chóng tung ra.

Một số tự doanh khác nhạy bén hơn. Họ dùng chính số cổ phiếu bị kẹp làm kho hàng để cho vay mượn bán khống, tạm ứng T+, từ đó kiếm lợi nhuận trên số vốn đã đầu tư, và mặc nhiên tăng thêm cung hàng cho thị trường khiến cho phe ủng hộ Uptrend lắm lúc kêu trời như bọng vì bị bên bán khống chặn mất đường về.

Tất nhiên mọi thứ không phải đều là do tự doanh tất cả, nhưng TTCK như này, cũng nên chia ít gạch và mắm tôm cho các đội tự doanh chăng?