360o CTCK: Nghề môi giới chứng khoán

Môi giới là bộ phận không thể thiếu được của một CTCK. Tự doanh nếu kém hiệu quả thì có thể bỏ đi, nhưng một CTCK sẽ là cái gì nếu không có môi giới?

Là người quản lý tài khoản của khách hàng chơi chứng khoán (CK), môi giới có ảnh hưởng rất lớn đến quyết định đầu tư của khách hàng, đặc biệt là khách hàng cá nhân. Nếu theo các quy định và tiêu chuẩn của UBCK thì ai ai cũng nghĩ là môi giới là những chuyên viên kinh nghiệm đầy mình, trình độ thượng đẳng.

Tuy nhiên, TTCK Việt Nam lúc mới mở là TTCK nhập lệnh bằng tay và do áp lực đua lệnh, hầu như nhiệm vụ của các môi giới chỉ cốt làm sao cho lệnh của khách hàng (KH) mình vào sớm là được, chuyện phân tích tính sau. Có những môi giới nhận được tiền huê hồng trị giá hàng tỷ chỉ nhờ mấy ngón tay. Lúc ấy môi giới làm đại diện sàn, nơi nhập lệnh cuối cùng, là đỉnh của đỉnh. Chỉ có những môi giới nhanh nhạy nhất mới được ngồi vào vị trí danh giá đó, chả kém gì chỗ ngồi các môi giới triệu phú USD ở sàn giao dịch NY.

Và lúc đó mâu thuẫn lớn nhất giữa môi giới và KH chính là việc chèn lệnh để ưu tiên các khách hàng thân thiết, khách hàng VIP...

Cuộc suy thoái 2007 - 2008 và việc áp dụng các phần mềm giao dịch online đã giúp loại bỏ công việc nhập lệnh bằng tay cũng như các môi giới làm công việc này. Nghề đại diện sàn mất hết ý nghĩa.

Môi giới và phân tích

Rời vai trò nhập lệnh, môi giới sau năm 2007 được yêu cầu cao hơn về nghiệp vụ, đặc biệt là khả năng tư vấn cho khách hàng.

Nhưng ở TTCK Việt Nam, 99.99% khách hàng lại đòi hỏi ngắn hạn, thích lướt sóng và ăn lồi mồm toát mỏ với 5%/ngày. Không mấy ai đề cập đến chuyện mua vào và để 3 - 5 năm cả, mà nghĩ cũng đúng, mua vào 2007 để đến 2010 thì khả năng toi nhiều hơn thắng.

Thế thời phải thế, các môi giới muốn trụ lại với nghề thì thay bằng phân tích cao siêu phải chạy đi tìm những quả đầu cơ ngắn hạn để phím cho khách hàng.

Khả năng giao tiếp, moi tin, dàn xếp deals được đánh giá cao hơn khả năng phân tích chuyên sâu. Tất nhiên, có đôi lúc có một số môi giới nổi lên với khả năng nhận định thị trường xuất sắc, nhưng than ôi, sau khi được phong làm anh hùng, các môi giới ấy sẽ được săn sóc đặc biệt, được khách hàng quan tâm ráo riết và chờ đợi lời sấm truyền của anh.

Áp lực đó không dễ gì chịu nổi, anh có thể đúng 7 lần sai 3 lần là quá lý tưởng trong TTCK. Nhưng một khi làm anh hùng, anh không được phép sai vì có quá nhiều người ngóng chờ theo anh. Vì thế khi các anh hùng môi giới đó đi sai đường, thật khó để họ sớm chấp nhận sai lầm và sửa chữa (mình là anh hùng mà), mà thường sẽ tìm cách lấp đi bởi những chiêu quen thuộc như gồng, bình quân giá,....

Vậy nên mới có chuyện có Trưởng Phòng môi giới của một CTCK hàng đầu nổi lên như là một ngôi sao sáng vào đầu năm 2010 và đến cuối năm 2010, nghe đồn là môi giới ấy được ưu ái làm hợp đồng dài hạn với công ty ... để trả cho hết nợ.